Jury w składzie: Julia Klewaniec, Anna Molter, Jędrzej Nowicki, Krzysiek Orłowski rozstrzygnęło ósmą edycję konkursu Talent Roku.

Otrzymaliśmy ponad 150 zgłoszeń. Poziom Waszych projektów był wysoki. Dziękujemy za zaangażowanie! Gratulujemy wrażliwego spojrzenia i wykorzystania fotografii do zapisu i analizy otaczającego nas świata.

fot. Michał Siarek / Peak of eternal light

KATEGORIA SCHOLAR

zwycięzca

Peak of eternal light

Michał Siarek

nagroda: stypendium na dokończenie projektu – 5000zł

W 2020 roku zostałem zaproszony do wioski rybackiej Gamvik na półwyspie Nordkinn w Norweskim hrabstwie Finnmark aby opracować portret społeczności dla lokalnego muzeum. Miałem zostać fotografem-rezydentem dla 200 mieszkańców różnej narodowości, w miejscu które rozpaczliwie stara się nie zniknąć z mapy.

Miejsca jak Gamvik stąpają już po cienkim lodzie, kiedy globalny rynek i zmiany klimatu sprawiają, że ich tradycyjne modele społeczne stają się nieadekwatne szybciej niż zakładali. Niezdolni do konkurowania z przemysłowym rybołówstwem, zmagający się z odpływem młodych, mieszkańcy postanowili wykonać zwrot w stronę ekonomii społecznej, w której dobrostan ludzi i przyrody, kultura wysoka i zrównoważone ekologicznie rybołówstwo mają być ich szansą na przetrwanie. Reprezentują sieć małych, ale zwartych społeczności na peryferiach, które lepiej rozumiejąc wzajemne zależności człowieka i natury, starają się wyobrazić sobie na nowo społeczeństwo przyszłości w którym ludzie są ważniejsi niż zysk.

Rok później zaproponowano mi pracę w latarni morskiej i zdecydowałem się zostać. Dla fotografa to charakterystyczne doświadczenie, żeby opiekować się symbolicznym artefaktem związanym ze światłem, w miejscu które doświadcza permanentnej jasności i permanentnej ciemności przez część roku. Oprócz latarni nic nie rzuca cienia. Nic nie zasłania widoku głęboko w morze oprócz chmur. Nie ma żadnych punktów odniesienia i czas stoi w miejscu.

 

 

 

 

wyróżnienie

Soft Spot

Michalina Kacperak

nagroda: konsultacja projektu fotograficznego, zestaw wydawnictw pix.house

Chorujemy całą rodziną. Nasze dzieciństwo to walka z samotnością, destabilizacją, brakiem bliskości i poczuciem winy. Dysfunkcyjny dom to miejsce pełne sprzeczności. Czujemy z nim silną więź, która boleśnie ogranicza w późniejszym życiu. Kiedy go opuszczasz, wciąż jest w tobie. Powroty to marzenia o ucieczce. Niemożliwej, gdy jesteś dzieckiem.

„Soft Spot” to historia mojej rodziny. Jestem najstarszą z czterech córek alkoholika – trzeźwego od trzech lat. Moja najmłodsza siostra urodziła się, gdy miałam 16 lat. Pierwsze fotografie tego cyklu zaczęłam wykonywać dwa lata temu.

Bezpiecznym miejscem dla dziecka bywa jego wyobraźnia. Dla mojej siostry jej własny pokój to cały świat. Jest tam wszystko – od radości po ból i smutek. Dawno temu rzuciła urok na to miejsce. Nic tu nie jest fałszywe. Fantazja i zabawa służą jako forma przetrwania, zaczarowania rzeczywistości, dorysowania tego, czego nie ma. „Soft Spot” to zestaw fotografii wykonanych wyłącznie w pokoju mojej najmłodszej siostry.

Wszystkie fotografie przedstawiają tę samą przestrzeń – dziecięcy pokój. Istotne jest tu otoczenie – stare meble, rysunki na ścianach, zużyte zabawki, które tworzą naturalne środowisko dziecka. Przekształcona sceneria jest interpretacją rzeczywistości, w której żyje moja siostra, a także metaforyczną wizualizacją moich wspomnień i emocji z dzieciństwa. Ta historia opowiada nie tylko o trudnych doświadczeniach z przeszłości. To opowieść o mierzeniu się z własnymi lękami i słabościami, a także o wybaczeniu i walce o uzdrowienie. Wykorzystując dziecięce gesty dorosłego, chcę opowiedzieć o braku i próbach jego uzupełnienia.

 

 

wyróżnienie

Anew

Paweł Starzec

nagroda: konsultacja projektu fotograficznego, zestaw wydawnictw pix.house

Anew to trwający (2019-) projekt dokumentalny o Dolnym Śląsku. Ślady poniemieckiej historii tych terenów zostały już rozpoznane w projektach dokumentalnych, jednak aktualna tożsamość regionu pozostaje niedostatecznie zbadana, mimo że w mikroskali stanowi mozaikę elementów odzwierciedlających aktualny krajobraz socjo-ekonomiczny Europy. Po długim okresie niepewności co do powojennych losów Dolnego Śląska, pierwszym wydarzeniem, które unaoczniło istnienie polskiej, dolnośląskiej tożsamości, była Powódź Tysiąclecia, która w 1997 r. dotkliwie zniszczyła ten region. Dopiero konieczność ochrony życia i dobytku pozwoliła unaocznić, że po pół wieku zaistniał nowy społeczno-kulturowy kształt tożsamości tych ziem.

Rok 2022 przyniósł wojnę tej części Europy, a wraz z nią falę migracji. Według przybliżonych szacunków, obecnie 1/4 mieszkańców Wrocławia – stolicy Dolnego Śląska – to uchodźcy z Ukrainy. Ponownie w historii regionu jego tożsamość staje się mozaiką wymuszoną przez wojnę, a asymilacja przybyszów zmienia społeczno-gospodarczy kształt miasta. To współczesna i zupełnie nieopowiedziana część historii, którą chcę zbadać i udokumentować w 2023 roku. Tożsamość tego obszaru to kalejdoskop – różne pochodzenie etniczne, rozkwit i upadek przemysłu oraz jego ślad w przestrzeni społecznej i przestrzennej, inwestycje zagraniczne, bliskość granic, zawirowania polityczne, samowyzysk ekonomiczny. Fasada została starannie wykonana, ale pod nią kryje się wiele nieopowiedzianych historii. Zbudowany głównie przez ludzi przyjeżdżających do regionu do pracy w wielkich zakładach przemysłowych, Dolny Śląsk zamknął większość fabryk po 1989 roku i ma obecnie największą różnicę we wskaźnikach zatrudnienia – między ujemnym bezrobociem stolicy a terenami dawnego górnictwa węgla kamiennego. Zrozumienie problemów Dolnego Śląska w mikroskali jest kluczem do zrozumienia bardziej globalnych problemów Polski i międzynarodowych napięć, jakie tworzą one w Unii Europejskiej.

 

 

 

wyróżnienie

The Diary House

Jakub Szachnowski

nagroda: warsztaty edycyjne

Historia zaczyna się jak zwykle kawałkami, to tu, to tam, w najróżniejszych miejscach i ciałach, które przeważnie od dawna nie istnieją.

Wiosną 2021 studentka geologii podczas zbierania próbek wody nawiązuje przypadkowy kontakt z dwójką starszych braci bliźniaków, mieszkańców dworku we wsi Słowikowa. Justyna prywatnie jest kompozytorką, od kilku lat prowadzi własną orkiestrę. W trakcie rozmowy przy studni okazuje się, że dziadek Aleksandra i Jana, którzy mieszkają w dworku był kompozytorem. Na strychu dworku w jednej z szaf sto lat przeleżały nuty i kompozycje zapomnianego już twórcy, Jana Karola Fydy. Po jego śmierci nigdy więcej nie zostały zagrane.

Opowieść o nim jest jeszcze niepełna, a chronologia wydarzeń niejasna. Rodzina zbiera historię z fragmentów, uzupełnia ją, ale też odtwarza od nowa. Pewne jest, że komponował dobrze, wiadomo o koncertach za granicą – przez austriacką prasę został nazwany Straussem Wschodu.
Przetrwały przedwojenne afisze z koncertów, notatki i zdjęcia. Nie wszystkie da się rozczytać, nie wszystkie są częścią historii. Niektóre przedmioty-archiwa łączą się z opowieścią o dziadku, inne pojawiły się później i należą do kogoś innego. Wypełniają dworek, siedzą w kątach, szafach, zakamarkach, wypełniają cały strych. Trzymają w sobie historię składającą się z fragmentów, nieopisaną i nieopowiedzianą ani wtedy, ani dzisiaj, którą Aleksander i Jan może w końcu odnajdą i opowiedzą. Albo i nie, bo historii rodzinnych nigdy nie da opowiedzieć się do końca.

Dwa lata później, w kwietniu 2023 roku w Pałacu Jana III Sobieskiego w Wilanowie odbył się repremierowy koncert utworów Jana Karola Fydy objęty patronatem Polskiej Akademii Nauk, w wykonaniu orkiestry Justyny. Na wystawie w trakcie koncertu prezentowany był prolog projektu fotograficznego, mającego stanowić wizualną część tej opowieści.

 

 

KATEGORIA ZINCALL

zwyciężczyni

wrócę jutro

Magda Benda

nagroda: konsultacja projektu, projekt publikacji, wydruk publikacji (do kwoty 4000zł), warsztaty edycyjne 

Projekt wrócę jutro to nostalgiczna opowieść o wkraczaniu w dorosłość. To czas, w którym młodzi odkrywają swoje nowe role społeczne – stają się rodzicami i pełnoetatowymi pracownikami. Te nowe role definiują ich codzienne życie i zaczynają być ogromną częścią ich osobowości. Opowiedziana przeze mnie historia przedstawiona jest z kobiecej perspektywy.

 

 

 

KATEGORIA CURATORLAB

zwyciężczyni

𝓉𝒽𝑒 𝒷𝓁𝓊𝑒 𝑜𝒻 𝓉𝒽𝑒 𝒻𝒶𝓇 𝒹𝒾𝓈𝓉𝒶𝓃𝒸𝑒

Emilia Martin

nagroda: zaproszenie do zorganizowania wystawy w galerii Pix.house, dofinansowanie produkcji wystawy (do 5000 zł), warsztaty edycyjne 

Nie jestem astronomką – z trudnością rozpoznaję konstelacje i zdarza mi się pomylić satelity z planetami. Niemniej jednak, patrzenie w gwiazdy było dla mnie bezpieczną ucieczką, kiedy otaczająca rzeczywistość była zbyt przytłaczająca, zbyt opresyjna.

Jako dziecko dorastałam pomiędzy dwoma, skrajnie różnymi środowiskami. Mój rodzinny region, Śląsk, wspominam jako przestrzeń wypełnioną kopalniami, przemysłem ciężkim, twardymi zasadami o tym, jak powinno się żyć, patriarchalnym podejściem. Odległą wioskę we wschodniej Polsce, w której żyła moja babcia, miejsce, w którym spędzałam każdą wolną od szkoły chwilę, wspominam jako przestrzeń, w której odkryłam własną kreatywność, gdzie zrozumiałam, co oznacza współistnienie z naturą, nie wbrew niej. Po zachodzie słońca, wraz z ukochaną babcią, udawałyśmy się na krótkie spacery. Spoglądałyśmy wtedy w górę i naszym oczom ukazywały się niezliczone gwiazdy, planety, droga mleczna. Pomimo wielu lat, to wspomnienie pozostaje jednym z najcenniejszych, jakie mam.

 

 

wyróżnienie

Fearless Flowers

Marcin T. Jozefiak

nagroda: zestaw publikacji pix.house

W ostatnich latach Korea Południowa zyskała znaczącą pozycję na świecie, a jej szybki rozwój technologiczny przyciągnął wiele uwagi. Projekt „Fearless Flowers” bada płeć, seksualność oraz tożsamość w Korei Południowej. Projekt realizowany przez dwa lata z 23 różnymi uczestnikami bada ich relacje z własnym ciałem i wewnętrzną walkę z wizerunkiem narzuconym przez konserwatywne społeczeństwo, w którym pewne przekonania i przestarzałe standardy wpływają na szybko zmieniający się naród.

 

Podziękowania! 

Serdecznie dziękujemy za wszystkie zgłoszenia! Gratulujemy Wam wrażliwości i fotograficznego spojrzenia na otaczającą nas rzeczywistość. Trzymamy za wszystkich kciuki!

 

Dziękujemy także członkom jury oraz partnerom – Zinteka, Miasto Poznań, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego.

Do zobaczenia na fotograficznym szklaku.

 

Organizatorzy: 

Fundacja Pix.house 

koordynacja działań: Adrian Wykrota
wsparcie merytoryczne i promocyjne: Mariusz Forecki, Michał Adamski, Katarzyna Grażewicz, Anna Molter

 

 

 

 

 

 

Zinteka / Krzysiek Orłowski 

 

 

 

 

 

 

 

Projekt realizowany dzięki wsparciu: 

 

 

 

 

 

 

PIX.HOUSE – razem tworzymy miejsce dla fotografii!